Xu hướng hội nhập trong lĩnh vực AI: Từ tập trung đến phân phối, từ khái niệm đến thực tiễn

Gần đây, xu hướng phát triển trong lĩnh vực AI đã thể hiện một logic tiến hóa thú vị: AI truyền thống đang phát triển từ tập trung sang phân tán, trong khi AI blockchain đang từ giai đoạn chứng minh khái niệm tiến tới giai đoạn thực dụng. Hai lĩnh vực này đang hòa nhập nhanh chóng.

Đầu tiên, động lực phát triển của AI truyền thống cho thấy một xu hướng phân tán rõ rệt. Sự phổ biến của các mô hình AI ngoại tuyến và công nghệ thông minh cục bộ phản ánh rằng các mô hình AI đang trở nên nhẹ hơn và tiện lợi hơn. Điều này có nghĩa là phạm vi ứng dụng của AI không còn bị giới hạn trong các trung tâm điện toán đám mây lớn, mà có thể được triển khai trên điện thoại di động, thiết bị biên, thậm chí trên các thiết bị IoT.

Trong cùng lúc, một số hệ thống AI thực hiện cuộc đối thoại giữa các AI thông qua giao thức truyền thông đa tác nhân, đánh dấu sự chuyển mình của AI từ trí tuệ đơn lẻ sang hợp tác theo cụm. Sự chuyển đổi này mang lại những thách thức mới: Khi các thực thể AI hoạt động phân tán cao, làm thế nào để đảm bảo tính nhất quán dữ liệu và độ tin cậy trong quyết định giữa các实例 AI phân tán này?

Chuỗi thay đổi này phản ánh một logic nhu cầu rõ ràng: Tiến bộ công nghệ (giảm trọng lượng mô hình) thúc đẩy sự thay đổi trong cách triển khai (vận chuyển phân tán), từ đó tạo ra nhu cầu mới (xác thực phi tập trung).

Mặt khác, con đường phát triển của AI blockchain cũng đang thay đổi. Các dự án ban đầu chủ yếu tập trung vào việc thổi phồng khái niệm, nhưng gần đây thị trường bắt đầu chú ý đến việc xây dựng hạ tầng AI cơ bản hơn. Nhiều dự án chuyên nghiệp hóa trong các lĩnh vực như sức mạnh tính toán, suy luận, gán nhãn dữ liệu, lưu trữ, v.v. Ví dụ, có dự án tập trung vào việc hợp nhất sức mạnh tính toán phi tập trung, có dự án xây dựng mạng suy luận phi tập trung, còn một số khác đang nỗ lực trong các hướng như học liên bang, tính toán biên, và khuyến khích dữ liệu phân tán.

Điều này phản ánh một logic cung ứng dần dần rõ ràng: sau khi sự thổi phồng về khái niệm giảm nhiệt, nhu cầu về hạ tầng xuất hiện, thúc đẩy sự phân công chuyên môn, cuối cùng hình thành hiệu ứng hợp tác sinh thái.

Cần lưu ý rằng AI truyền thống ngày càng trưởng thành về mặt kỹ thuật, nhưng thiếu động lực kinh tế và cơ chế quản lý; trong khi AI blockchain có những đổi mới về mô hình kinh tế nhưng việc thực hiện công nghệ còn tương đối lạc hậu. Sự kết hợp của cả hai sẽ bổ sung cho nhau những lợi thế.

Sự kết hợp này đang thúc đẩy một mô hình AI mới, kết hợp giữa tính toán hiệu quả ngoài chuỗi và xác minh nhanh chóng trên chuỗi. Trong mô hình này, AI không chỉ là công cụ mà còn trở thành một người tham gia có danh tính kinh tế. Mặc dù trọng tâm của tài nguyên như sức mạnh tính toán, dữ liệu, suy luận vẫn nằm ngoài chuỗi, nhưng cũng cần một mạng lưới xác minh nhẹ.

Sự kết hợp này vừa giữ được hiệu quả và tính linh hoạt của tính toán ngoài chuỗi, vừa đảm bảo độ tin cậy và tính minh bạch thông qua xác thực nhẹ trên chuỗi. Mô hình tích hợp này có thể trở thành một hướng phát triển quan trọng cho AI trong tương lai.